O Ανεξάρτητος Εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ Juan Pablo Bohoslavsky χαιρετίζει τη σύσταση της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους του Ελληνικού Κοινοβουλίου
και καλεί τους Ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς να συμπράξουν σε λύση που θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα του ελληνικού πληθυσμού
Το γεγονός ότι η Βουλή των Ελλήνων συνέστησε μία επιτροπή λογιστικού ελέγχου του χρέους, την Επιτροπή Αλήθειας Δημοσίου Χρέους, χαιρετίζει σε ανακοίνωσή του για την ελληνική κρίση ο Ανεξάρτητος Εμπειρογνώμονας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Juan Pablo Bohoslavsky.
«Είναι απαραίτητο να χυθεί φως σχετικά με το ποιοι επωφελήθηκαν, και σε ποιο βαθμό, από την αλόγιστη χορήγηση και λήψη δανείων και από τα προγράμματα διάσωσης, και ποιοι είναι υπεύθυνοι για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση», αναφέρει ο κ. Bohoslavsky, τονίζοντας πως «εάν δεν υπάρξει συμβιβασμός η Ελλάδα αργά ή γρήγορα μπορεί να χρεοκοπήσει και η κρίση στη χώρα να επιδεινωθεί περαιτέρω. Τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα μπορεί να υπομονευθούν ακόμη περισσότερο στην Ελλάδα λόγω της έλλειψης ευελιξίας και αποφασιστικότητας για μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία, που να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Ο κ. Bohoslavsky τονίζει ότι «δεν διακυβεύονται μόνο οι υποχρεώσεις αποπληρωμής του χρέους, αλλά και τα θεμέλια πάνω στα οποία έχει κτισθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση: Μια ένωση εθνών που έχει στον πυρήνα της το σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ισότητα και την αλληλεγγύη».
«Οι σκληροί όροι του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής είχαν ως αποτέλεσμα τις τρομερές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, στην Υγεία και την Παιδεία, εγείροντας ανησυχίες για τη δυνατότητα της ελληνικής κυβέρνησης να εγγυηθεί βασικά οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Οι πολιτικές λιτότητας και μεταρρύθμισης που εφαρμόσθηκαν από το 2010, δεν κατάφεραν μέχρι στιγμής να βγάλουν την Ελλάδα από την κρίση. Αντίθετα, έχουν βαθύνει την κοινωνική κρίση στην Ελλάδα και είναι ξεκάθαρο ότι δεν τόνωσαν την εθνική οικονομία προς όφελος του ελληνικού πληθυσμού. Η ανεργία παρέμεινε στο 25%, επηρεάζοντας δυσανάλογα τις γυναίκες και τους νέους που αναζητούν εργασία. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, ένα στους δύο νεαρούς ενήλικες είναι άνεργοι. Ο αριθμός των ανθρώπων που κινδυνεύουν από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό έχει αυξηθεί σε 35,7%, το ψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη. Κατ’ ακρίβεια, πολλά ζητήματα που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία εντοπίστηκαν από τον προκάτοχό μου κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ελλάδα πριν από δύο χρόνια, παραμένουν, αν όχι έχουν επιδεινωθεί», αναφέρει στην επίσημη ανακοίνωσή του.
Ο κ. Bohoslavsky υπογραμμίζει επίσης ότι «το δημόσιο χρέος αναμένεται να αγγίξει φέτος το 180% του ΑΕΠ, γεγονός που αναδεικνύει ότι η προηγούμενη ελάφρυνση του χρέους ήταν ανεπαρκής για να εγγυηθεί τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους. Η σχέση αυτή ήταν περίπου στο 120%, όταν ξεκίνησε η κρίση. Είναι ίσως καιρός να παραδεχθούμε ότι η περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, αργά ή γρήγορα θα είναι απαραίτητη, αντί η Ελλάδα να παραμένει για πολλές δεκαετίες σε κατάσταση οικονομικά και πολιτικά νοσηρής εξάρτησης από θεσμικούς δανειστές».
«Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να σταματούν στο κατώφλι των διεθνών οργανισμών και των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Πρέπει να γίνονται σεβαστά όταν οι ευθύνες μεταβιβάζονται από Κράτη σε διεθνή όργανα, όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας», καταλήγει.
Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση του του Ανεξάρτητου Εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ, Juan Pablo Bohoslavsky, για την ελληνική κρίση:
«Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να σταματούν στο κατώφλι των διεθνών οργανισμών»
Γενεύη (2 Ιουνίου 2015): Ο Ανεξάρτητος Εμπειρογνώμονας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για θέματα εξωτερικού χρέους και ανθρωπίνων δικαιωμάτων Juan Pablo Bohoslavsky, προέτρεψε τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ελλάδα να επιδείξουν αποφασιστικότητα και να καταλήξουν σε συμφωνία για την κρίση του ελληνικού χρέους, η οποία θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σε δήλωσή του, ο κ. Bohoslavsky, τόνισε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να σταματούν στις πόρτες των διεθνών οργανισμών και των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων:
«Εάν δεν υπάρξει συμβιβασμός η Ελλάδα αργά ή γρήγορα μπορεί να χρεοκοπήσει και η κρίση στη χώρα να επιδεινωθεί περαιτέρω. Τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα μπορεί να υπομονευθούν ακόμη περισσότερο στην Ελλάδα λόγω της έλλειψης ευελιξίας και αποφασιστικότητας για μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία, που να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Δεν διακυβεύονται μόνο οι υποχρεώσεις αποπληρωμής του χρέους, αλλά και τα θεμέλια πάνω στα οποία έχει κτισθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση: Μια ένωση εθνών που έχει στον πυρήνα της το σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ισότητα και την αλληλεγγύη.
Οι σκληροί όροι του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής είχαν ως αποτέλεσμα τις τρομερές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, στην Υγεία και την Παιδεία, εγείροντας ανησυχίες για τη δυνατότητα της ελληνικής κυβέρνησης να διασφαλίσει βασικά οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Οι πολιτικές λιτότητας και μεταρρύθμισης που εφαρμόσθηκαν από το 2010, δεν κατάφεραν μέχρι στιγμής να βγάλουν την Ελλάδα από την κρίση. Αντίθετα, έχουν βαθύνει την κοινωνική κρίση στην Ελλάδα και είναι ξεκάθαρο ότι δεν τόνωσαν την εθνική οικονομία προς όφελος του ελληνικού πληθυσμού.
Η ανεργία παρέμεινε στο 25%, επηρεάζοντας δυσανάλογα τις γυναίκες και τους νέους που αναζητούν εργασία. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, ένα στους δύο νεαρούς ενήλικες είναι άνεργοι. Ο αριθμός των ανθρώπων που κινδυνεύουν από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό έχει αυξηθεί σε 35,7%, το ψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη. Κατ’ ακρίβεια, πολλά ζητήματα που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία εντοπίστηκαν από τον προκάτοχό μου κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ελλάδα πριν από δύο χρόνια, παραμένουν, αν όχι έχουν επιδεινωθεί.
Χαιρετίζω το γεγονός ότι η Βουλή των Ελλήνων συνέστησε μια επιτροπή λογιστικού ελέγχου του χρέους. Είναι απαραίτητο να χυθεί φως σχετικά με το ποιοι επωφελήθηκαν, και σε ποιο βαθμό, από την αλόγιστη χορήγηση και λήψη δανείων και από τα προγράμματα διάσωσης, και ποιοι είναι υπεύθυνοι για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση.
Τον Απρίλιο του 2015, ψηφίσθηκε νομοσχέδιο για να παράσχει κάποια ανακούφιση για ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, περιλαμβανομένων των επιδομάτων στέγασης, κουπονιών σίτισης και αποκατάστασης περιορισμένης πρόσβασης στο ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτή η πρωτοβουλία από μόνη της, ωστόσο, δεν είναι αρκετή.
Μία πιο ολιστική προσέγγιση για τη διασφάλιση των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα είναι απαραίτητη. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη χρήση των περιορισμένων διαθέσιμων πόρων για την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας και στο να κλείσουν τρύπες στο σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων και στο σύστημα της δημόσιας υγείας και περίθαλψης. Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δημιουργίας θέσεων εργασίας θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν.
Το βάρος της προσαρμογής θα πρέπει να διαμοιραστεί με δίκαιο τρόπο, συμβατό με τις υποχρεώσεις, της Ελλάδας και των κρατών-πιστωτών, που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του Διεθνούς Συμφώνου Κοινωνικών και Οικονομικών Δικαιωμάτων, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη και άλλων διεθνών εγγυήσεων προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει φορολογικά μέτρα για τη στήριξη των κοινωνικών μεταβιβάσεων για την άμβλυνση των ανισοτήτων, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τη θέσπιση φόρου επί των χρηματοπιστωτικών περιουσιών στοιχείων στο εξωτερικό Ελλήνων φορολογουμένων και της αύξησης των φόρων για αγαθά πολυτελείας και ακίνητα ιδιαίτερα μεγάλης αξίας. Σημαίνει, επίσης, την εφαρμογή των αναγκαίων θεσμικών μεταρρυθμίσεων για την αποτροπή του υπερβολικού δανεισμού.
Σε περιφερειακό επίπεδο, οι οδηγίες επί κεφαλαιακών αναγκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να βελτιωθούν, ώστε να αποφευχθεί η υπερβολική δανειοδότηση. Και η ρήτρα της διάσωσης («no-bail out clause») της Συνθήκες της Λισαβόνας θα λειτουργούσε καλύτερα σε συνδυασμό με έναν μηχανισμό κυριαρχικής αδυναμίας πληρωμών, που θα βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το δημόσιο χρέος αναμένεται να αγγίξει φέτος το 180% του ΑΕΠ, γεγονός που αναδεικνύει ότι η προηγούμενη ελάφρυνση του χρέους ήταν ανεπαρκής για να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους. Η σχέση αυτή ήταν περίπου στο 120%, όταν ξεκίνησε η κρίση. Είναι ίσως καιρός να παραδεχθούμε ότι η περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, αργά ή γρήγορα θα είναι απαραίτητη, αντί η Ελλάδα να παραμένει για πολλές δεκαετίες σε κατάσταση οικονομικά και πολιτικά νοσηρής εξάρτησης από θεσμικούς δανειστές.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να σταματούν στο κατώφλι των διεθνών οργανισμών και των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Πρέπει να γίνονται σεβαστά όταν οι ευθύνες μεταβιβάζονται από Κράτη σε διεθνή όργανα, όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας
Χαιρετίζω το ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εκδώσει μία ολοκληρωμένη μελέτη σχετικά με τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στα θεμελιώδη δικαιώματα, και το ότι πρόσφατα υιοθέτησε απόφαση με την οποία τονίζει ότι οι βιώσιμες λύσεις για το χρέος, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων για την υπεύθυνή χορήγηση και λήψη δανείων, πρέπει να διευκολύνονται μέσω ενός πολυμερούς νομικού πλαισίου για τις διαδικασίες αναδιάρθρωσης του δημοσίου χρέους. Με την ίδια απόφαση κάλεσε την ΕΕ να συμμετάσχει εποικοδομητικά στις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ σε αυτό το πλαίσιο.
Ελπίζω ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι κυβερνήσεις θα ενεργήσουν δεόντως και επίσης θα προβλέψουν τις αναγκαίες συνέπειες για τις πολιτικές προσαρμογής που εφαρμόζονται εντός της ΕΕ.
Προσβλέπω σε επίσκεψή μου στην Ελλάδα στο εγγύς μέλλον για να ενημερωθώ για την κατάσταση και έχω ζητήσει επίσημες συναντήσεις με τους αρμόδιους Ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Πρέπει να βρούμε καλύτερες λύσεις για να αποτρέψουμε οικονομικές μεταρρυθμιστικές πολιτικές όπου υπονομεύουν των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό δεν είναι εύκολο έργο, αλλά είναι εφικτό, όπως μας έδειξε η απάντηση της Ισλανδίας στην τραπεζική της κρίση.
(*) Δείτε την Έκθεση του προκατόχου μου, Cephas Lumina, για την επίσκεψή του στην Ελλάδα, www.undocs.org/A/HRC/25/50/Add.1
ΤΕΛΟΣ
Mr. Juan Pablo Bohoslavsky (Argentina) was appointed as Independent Expert on the effects of foreign debt and human rights by the UN Human Rights Council on 8 May 2014. Before, he worked as a Sovereign Debt Expert for the United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) where he coordinated an Expert Group on Responsible Sovereign Lending and Borrowing. Learn more, log on to: http://www.ohchr.org/EN/Issues/Development/IEDebt/Pages/IEDebtIndex.aspx
The Independent Experts are part of what is known as the Special Procedures of the Human Rights Council. Special Procedures, the largest body of independent experts in the UN Human Rights system, is the general name of the Council’s independent fact-finding and monitoring mechanisms that address either specific country situations or thematic issues in all parts of the world. Special Procedures’ experts work on a voluntary basis; they are not UN staff and do not receive a salary for their work. They are independent from any government or organization and serve in their individual capacity.
Read the report of the Independent Expert’s visit to Iceland:
www.undocs.org/A/HRC/28/59/Add.1
Study of the European Parliament: The Impact of the crisis on fundamental rights across Member States of the EU. Comparative analysis
http://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document.html?reference=IPOL_STU (2015)510021
Resolution of the European Parliament on Financing for Development
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&language=EN&reference=P8-TA-2015-0196
UN Guiding Principles on Foreign Debt and Human Rights:
http://www.ohchr.org/EN/Issues/Development/IEDebt/Pages/GuidingPrinciples.aspx
For more information and media requests, please contact Gunnar Theissen (+41 22 917 9321 /
See more at:
http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=16032&LangID=E#sthash.mwYJ2J4q.dpuf
Greek crisis: Human rights should not stop at doors of international institutions, says UN expert
http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=16032&LangID=E
GENEVA (2 June 2015) – The United Nations Independent Expert on foreign debt and human rights, Juan Pablo Bohoslavsky, has urged European institutions, the International Monetary Fund and Greece to show courage and reach a deal on the Greek debt crisis that respects human rights. In a statement, Mr. Bohoslavsky stressed that human rights should not stop at the doors of international organizations and international financial institutions:
“If there is no compromise, Greece may sooner or later default, making the crisis in Greece even worse. Economic and social rights could be further undermined in Greece by lack of flexibility and courage to find a mutually benefitting deal that respects human rights.
At stake are not only debt repayment obligations, but as well the very foundations on which the European Union is built: a union of nations that has respect for human rights, human dignity, equality and solidarity at its core.
The harsh conditionalities of the Greek adjustment programme have resulted in severe cut-backs in social spending, health care and education, raising concerns about the ability of the Greek government to ensure basic economic and social rights. The austerity and reform policies implemented since 2010 have so far not been able to bring Greece back on track. They have rather deepened the social crisis in Greece, and clearly not stimulated the national economy to the benefit of the Greek population.
Unemployment has remained at 25 percent, affecting disproportionately women and young jobseekers. According to latest available data, one out of two young adults is jobless. The number of people at risk of poverty and social exclusion has increased to 35.7 per cent, the highest percentage in the Eurozone. In essence many human rights issues identified by my predecessor during his visit to Greece two years ago have remained if not worsened.
I welcome that the Greek Parliament established a debt audit commission. It is necessary to shed light on who benefited, and to what extent, from the reckless lending and borrowing and from the bail outs, and who is responsible for the current financial situation.
In April 2015, a law was passed to provide some relief for persons living in extreme poverty, including housing allowances, food coupons and restoring limited access to electricity; yet it is an initiative that does not go far enough. A more holistic approach to address economic and social rights issues in Greece is necessary. Priority should be given to use limited available resources to bolster the real economy and close holes in the social security net and in the system of public health care. A comprehensive job creation programme should be considered.
The burden of adjustment must be shared in a fair manner, compliant with the obligations Greece and creditor States have assumed under the International Covenant of Social and Economic Rights, the European Social Charter and other international human rights standards. This should include tax measures to support social transfers to mitigate inequalities, combatting tax evasion, establishing a tax on abroad financial assets of Greek residents and increasing taxes for luxury goods and highly valuable real estate. It also means implementing necessary institutional reforms in order to prevent over-borrowing.
At a regional level, EU capital requirements directives need to be improved in order to avoid over-lending. And the “no bail out clause” of the Lisbon Treaty would function best in combination with a human rights based sovereign insolvency mechanism.
Public debt is predicted to reach this year 180 per cent of GDP, indicating that the past debt relief was insufficient to ensure long term debt sustainability. This relation was about 120 per cent when the crisis started. It is perhaps time to acknowledge that further debt relief will sooner or later be necessary, instead of Greece remaining over several decades in an economically and politically unhealthy dependence on creditor institutions.
Human rights should not stop at the doors of international organizations and international financial institutions. They have to be respected when responsibilities are delegated by States to international bodies, such as the European Stability Mechanism.
I welcome that the European Parliament has published a comprehensive study on the impact of the financial crisis on fundamental rights, and recently passed a resolution stressing that sustainable debt solutions, including standards for responsible lending and borrowing, must be facilitated through a multilateral legal framework for sovereign debt restructuring processes. The same resolution called upon the EU to engage constructively in the UN negotiations on this framework.
I hope European institutions and governments will act accordingly and also draw the necessary consequences for adjustment policies implemented within the EU.
I am looking forward to visiting Greece in the near future to receive updates about the situation on the ground and have also requested official meetings with relevant European institutions.
We need to find better solutions to prevent economic reform policies undermining the enjoyment of human rights. This is not an easy task, but feasible, as Iceland’s response to its banking crisis has shown.
(*) See the report of my predecessor, Cephas Lumina, on his visit to Greece, www.undocs.org/A/HRC/25/50/Add.1
ENDS
Mr. Juan Pablo Bohoslavsky (Argentina) was appointed as Independent Expert on the effects of foreign debt and human rights by the UN Human Rights Council on 8 May 2014. Before, he worked as a Sovereign Debt Expert for the United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) where he coordinated an Expert Group on Responsible Sovereign Lending and Borrowing. Learn more, log on to: http://www.ohchr.org/EN/Issues/Development/IEDebt/Pages/IEDebtIndex.aspx
The Independent Experts are part of what is known as the Special Procedures of the Human Rights Council. Special Procedures, the largest body of independent experts in the UN Human Rights system, is the general name of the Council’s independent fact-finding and monitoring mechanisms that address either specific country situations or thematic issues in all parts of the world. Special Procedures’ experts work on a voluntary basis; they are not UN staff and do not receive a salary for their work. They are independent from any government or organization and serve in their individual capacity.
Read the report of the Independent Expert’s visit to Iceland:
www.undocs.org/A/HRC/28/59/Add.1
Study of the European Parliament: The Impact of the crisis on fundamental rights across Member States of the EU. Comparative analysis
http://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document.html?reference=IPOL_STU(2015)510021
Resolution of the European Parliament on Financing for Development
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&language=EN&reference=P8-TA-2015-0196
UN Guiding Principles on Foreign Debt and Human Rights:
http://www.ohchr.org/EN/Issues/Development/IEDebt/Pages/GuidingPrinciples.aspx
For more information and media requests, please contact Gunnar Theissen (+41 22 917 9321 /
- See more at:
http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=16032&LangID=E#sthash.mwYJ2J4q.dpuf
ΠΗΓΗ: Γραφείο Τύπου Βουλής των Ελλήνων (και Ελληνίδων)